Morze Adriatyckie jest odgałęzieniem Morza Śródziemnego i oddziela Półwysep Apeniński od Bałkańskiego. Jego nazwa pochodzi od starożytnego portu morskiego Hadria, który został założony jeszcze przez Etrusków. Co roku nad Adriatyk przybywa rzesza turystów z całego świata, spragnionych wypoczynku i relaksu. Co zatem wyróżnia wybrzeże Adriatyku? Co warto o nim wiedzieć?
Adriatyk ‒ przepiękne plaże i przejrzyste morze
Plaże nad Morzem Adriatyckim uważane są za jedne z najpiękniejszych oraz najczystszych. Choć na tle Morza Śródziemnego, Adriatyk jest tylko niewielkim punktem, jego powierzchnia i tak jest duża, gdyż wynosi 138 595 km2. Długość morza to 800 kilometrów, a szerokość mniej więcej 200 kilometrów.
Głębokość natomiast wynosi około 50 m, czyli jest to jedno z najbardziej płytkich mórz na świecie. Co ciekawe, w wodach Morza Adriatyckiego tworzą się prądy morskie, które płyną wzdłuż wybrzeża chorwackiego na północ, a wzdłuż włoskiego z północy na południe.
Adriatyk ‒ kilka faktów
- Woda w morzu Adriatyckim jest dosyć ciepła, ponieważ w sezonie, czyli przede wszystkim w miesiącach letnich, wynosi nawet do 26 stopni Celsjusza. Tworzą się tam również prądy morskie, które płyną wzdłuż wybrzeża chorwackiego. Co ciekawe, ten charakterystyczny dla Chorwacji typ wybrzeża nazywany jest dalmatyńskim.
- Istnieje dość duży kontrast pomiędzy dwoma wybrzeżami Morza Adriatyckiego. Z jednej strony leży wybrzeże włoskie, które ma prosty i ciągły kształt, a do tego w jego okolicy nie ma żadnych wysp. Inaczej całkowicie wygląda natomiast wybrzeże od strony Bałkanów. W tej lokalizacji najdłuższą i nieregularną linię brzegową ma wybrzeże chorwackie. Znajduje się tam dużo wysp o zróżnicowanej powierzchni.
- Na Adriatyku leży aż 1200 wysp, ale tylko 69 z nich jest zamieszkałych. Najwięcej z nich położonych jest oczywiście wzdłuż wybrzeża chorwackiego, które cieszy się dużą popularnością wśród turystów.
- Ze względu na fakt, że chorwackie wybrzeże Adriatyku uważane jest za jedno z najczystszych, sporo osób decyduje się na nurkowanie. Widoczność pod wodą jest świetna, można podziwiać najpiękniejsze cuda natury i odkrywać wyjątkowe tajemnice, np. zatopione statki czy podwodne kompleksy jaskiń.
- Na Morzu Adriatyckim panują idealne warunki do uprawiania sportów wodnych. Turyści przyjeżdżają w te rejony po to, by doskonalić umiejętności windsurfingu czy też kitesurfingu. Warto jednak podkreślić, że sporty te należy trenować, wyłącznie dysponując odpowiednią licencją lub też pod okiem doświadczonego instruktora.
- Jedną z popularniejszych aktywności turystycznych jest również wędkowanie w Morzu Adriatyckim, głównie w okolicach wybrzeża chorwackiego. Należy jedynie pamiętać, że trzeba mieć zgodę na taki połów wydaną przez Ministerstwo Rolnictwa Rybołówstwa oraz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Zezwolenie można otrzymać na określony czas, np. 7 dni, uiszczając konkretną opłatę. Licencja dotyczy wędkowania amatorskiego.
- Państwa, które leżą nad Adriatykiem to: Włochy, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Słowenia, Albania i Czarnogóra. Do najchętniej odwiedzanych miast należą też Wenecja, Dubrownik, Split, Rawenna i Ankona.
Nurkowanie i podwodny świat Adriatyku
Adriatyk jest morzem stosunkowo płytkim. Na północ od Puli jego głębokość nie przekracza 50 m, natomiast na północ od miasta Zadar, 100 m. Takie ukształtowanie dna pozwala nurkom na bezpieczne przepłynięcie oraz podziwianie podwodnego świata. A jest co oglądać! Morze Adriatyckie zamieszkują różnorodne zwierzęta.
Można tam spotkać delfiny, jedne z piękniejszych okazów waleni, rekiny, ssaki, mięczaki, ryby i wiele innych, żywych organizmów. W Adriatyku znajduje się również sporo roślinności, ale także skorupiaków (krewetki, kraby), głowonogów (kalmary, ośmiornice), oraz mięczaków (ostrygi i małże).
Warto zaznaczyć, że nurkowanie w morzu jest naprawdę bezpieczne, jeśli oczywiście podejdzie się do tego sportu z rozsądkiem. W rejonach tych nie spotka się, np. rekina ludojada, ani innych tego typu zwierząt podwodnych, które mogłyby zagrażać bezpośrednio życiu ludzkiemu. Co ciekawe, w Adriatyku prowadzone są również badania przez Chorwatów i Włochów nad populacją delfinów.
Wyprawy płetwonurkowe
Ze względu na burzliwą historię i dzieje Adriatyku, na wybrzeżu organizowane są także wyprawy płetwonurkowe, np. do wraków statków, itp. Dno morza skrywa sporo tajemnic, które od wielu lat fascynują nie tylko historyków, ale prawdziwych pasjonatów tego podwodnego sportu. Ciekawostką jest to, że na chorwackim wybrzeżu można nurkować aż w 100 różnych miejscach.
Ponadto, w Morzu Adriatyckim znajduje się sporo złóż oraz minerałów. W północnym wybrzeżu Adriatyku, czyli we Włoszech i najbliższych rejonach, są zlokalizowane nowoczesne wieże wiertnicze, dzięki którym można wydobywać, np. ropę naftową.
Nadmorskie kurorty Adriatyku
Na uwagę zasługują kurorty, które znajdują się, między innymi w północnym wybrzeżu Adriatyku, np. Bibione, Caorle, Grado czy Lido di Jesolo. Są to miasta piękne, bezpieczne i pełne atrakcji. Dużo tam zieleni, np. przystrzyżonych trawników, restauracji, hoteli, apartamentów, parków wodnych, parków tak zwanych tematycznych oraz sporo różnych rozrywek przewidzianych dla całej rodziny.
1. Adriatyk ‒ wybrzeże Włoch
Po włoskiej stronie linia brzegowa Morza Adriatyckiego ma prosty kształt i rozciąga się na mniej więcej 1.250 km. Rozpoczyna się od portu w Trieście, a kończy przy Przylądku Otranto. Ukształtowanie terenu jest dosyć charakterystyczne. W północnej części znajduje się Zatoka Triesteńska, delta Padu, laguna i Zatoka Wenecka. Najpopularniejszymi portami przy wybrzeżu włoskim są: Bari, Rawenna, Triest, Rimini, Ancona.
2. Adriatyk ‒ wybrzeże Bałkanów
Linia brzegowa w tej części Adriatyku jest dłuższa, nieregularna i urozmaicona. Wynosi mniej więcej 2.000 km. Za jej początek uważa się słoweński port w Koperze, a za koniec cieśninę Otranto. Najpopularniejszym turystycznie wybrzeżem otoczonym wyspami, jest całe wybrzeże chorwackie, w tym dalmatyńskie. Głównymi portami w tym rejonie Adriatyku są na pewno: Dubrownik, Split, mieszczące się w Chorwacji oraz Kotor w Czarnogórze.
Adriatyckie wiatry ‒ informacje dla żeglarzy
Na wybrzeżach Adriatyku panuje klimat śródziemnomorski, który charakteryzuje się ciepłym, słonecznym latem oraz łagodną zimą, bez przymrozków, jednak z opadami deszczu i mocnymi wiatrami. Nie zawsze jednak można przewidzieć pogodę w tych rejonach, dlatego osoby planujące czarter jachtów, powinny zwrócić na ten fakt szczególną uwagę.
Aby zachować szczególne środki ostrożności podczas rejsu, warto znać najbardziej charakterystyczne wiatry, jakie występują nad Adriatykiem. Dzięki temu w przypadku nagłej zmiany pogody można dużo łatwiej ocenić sytuację i sprawdzić, czy dalszy rejs jest bezpieczny, czy rozsądniej jest zacumować do najbliższego portu.
Tramontana ‒ wiatr wiejący od północy
Jest to dość charakterystyczny wiatr, który pojawia się w IV kwartale roku. Występuje przede wszystkim wtedy, gdy nad Adriatykiem spada ciśnienie, a w zachodniej części Morza Śródziemnego ciśnienie wzrasta. Tramontana jest wiatrem zimnym i suchym, trwa zwykle jeden dzień. Co ciekawe, choć zapowiada pojawienie się w najbliższym czasie ładnej pogody, im dalej od lądu, tym jest on mocniejszy. Warto uważać podczas rejsu.
Levant ‒ wiatr wiejący ze wschodu
Jest to dość słaby wiatr, występuje bardziej regularnie, co pozwala dużo łatwiej przewidzieć jego nadejście. Podobnie jak Tramontana, Levant nie wieje dłużej niż jeden dzień i kieruje się w stronę wiatru Bura lub Jugo.
Bura (Bora) ‒ wiatr wiejący z północnego wschodu
Charakterystyczny, silny i porywisty. Jest to dość popularny wiatr występujący na Morzu Adriatyckim głównie jesienią i zimą, choć może również pojawić się latem. Podczas wiatru na morzu tworzy się piana wodna, fale są ogromne i niebezpieczne. Bura osiąga dość dużą prędkość.
W 2003 roku zmierzono jego siłę i wyniosła ona 307 km/h. Największe powiewy odnotowuje się przy wybrzeżu oraz w najniżej położonych punktach na mapie. Bura (nazywany też wiatrem Bora) ma również kilka zalet, gdyż skutkiem tego wiatru jest dużo lepsza widoczność, poprawa pogody i bezchmurne niebo. Towarzyszy mu na ogół wyższe ciśnienie.
Jugo/Sirocco ‒ wiatr południowo-wschodni
Jugo (inaczej nazywany Sirocco) najczęściej występuje w II kwartale roku, jest wiatrem wilgotnym i ciepłym. Towarzyszy mu duże zachmurzenie i opady deszczu. Na morzu pojawiają się fale, które osiągają nawet do 4 m wysokości. Jugo często występuje w lecie lub też tuż przed sezonem wysokim, dlatego osoby, które chciałyby wypłynąć w rejs, powinny uważać.
Towarzyszą mu silne burze z piorunami, najmocniej wieje w kanałach pomiędzy wyspami, gdzie powstają fale wysokie oraz długie. Jedną z najpopularniejszych oznak nadchodzącego wiatru są kłębiaste chmury, których ilość zaczyna stopniowo narastać.
Lebic ‒ wiatr południowo-zachodni
Typowy wiatr suchy oraz ciepły, którego poprzedza bardzo intensywna mgła. Lebic powoduje szybki i odczuwalny spadek ciśnienia. Jest niebezpieczny dla żeglarzy, dlatego przed wypłynięciem w rejs po Morzu Adriatyckim, warto sprawdzić od razu pogodę.
Lebic powoduje tworzenie się silnych i wysokich fal na Adriatyku, które szczególnie spotkać można w zatokach otwartych, na południowym zachodzie. Mimo że nie trwa długo, może spowodować wiele groźnych sytuacji.
Oštro ‒ wiatr wiejący z południa
Jest to wiatr silny, gwałtowny, jednak krótkotrwały. Najczęściej występuje na otwartym morzu. Jest dość ciepły oraz wilgotny.
Maestral ‒ wiatr wiejący z północnego zachodu
Jeden z najbardziej przyjaznych żeglarzom wiatrów. Nazywa się go wiatrem dobrej pogody. Jest spokojny, bez porywów powietrza, pojawia się zwykle przed południem, a słabnie wieczorem. Maestral powstaje wskutek różnicy temperatur pomiędzy lądem a morzem.
Na Adriatyku najczęściej tworzy się pomiędzy czerwcem a wrześniem, towarzyszy mu piękna pogoda, błękitne i bezchmurne niebo. Co więcej, dzięki temu, że jest nieco chłodniejszy, świetnie łagodzi upały i orzeźwia.
Pulenat ‒ wiatr zachodni
Pojawia się niespodziewanie, dość trudno go przewidzieć. Przynosi ze sobą krótki, jednak intensywny deszcz i mocne podmuchy. Niestety, zimą Pulenat bywa przez to dość niebezpieczny, zwłaszcza dla żeglarzy. W lecie natomiast jest nieco słabszy, towarzyszy mu ładna pogoda oraz czyste niebo.
Podsumowanie
Planując rodzinny wyjazd lub letni wypoczynek z przyjaciółmi, warto zdecydować się na przyjazd do jednego z kurortów, który położony jest nad Morzem Adriatyckim. Turyści doceniają go szczególnie za piękny i lazurowy kolor wody oraz za czyste plaże zlokalizowane w jego obrębie. Jedną z popularniejszych atrakcji wśród przyjezdnych z całego świata jest nurkowanie w Adriatyku.
Osoby, które uwielbiają poznawać podwodny świat, mogą tam spotkać wiele ssaków, skorupiaków, mięczaków, a także zdecydować się na wyprawę płetwonurkową do wraków statków. Adriatyk słynie też z dość ciepłej wody, w sezonie letnim jej temperatura dochodzi nawet do 26 stopni Celsjusza, dzięki temu można swobodnie kąpać się w morzu i korzystać z uroków pięknej pogody.
